Zo voorkom je de negatieve effecten van het verzetten van de klok.
Ja! De zomer komt eraan. Dat betekent dat we de klok dit weekend gaan verzetten naar de zomertijd. De dagen worden langer en dus kunnen we langer van het zonlicht genieten. Helaas betekent dit ook dat we een uur ‘korter’ slapen. Net als bij de overgang naar de wintertijd ervaren veel mensen bij de overgang naar de zomertijd een zogenaamde ‘zomerdip’. Welke klachten kun je toeschrijven aan een zomerdip? En belangrijker nog: Hoe kun je dit het beste voorkomen? Je leest het in onze blog.
Wanneer gaat de zomertijd in?
Twee keer per jaar wordt de klok verzet. 70 landen verzetten twee keer per jaar de klok. Dit weekend, de laatste zondag van maart, gaat de klok een uur vooruit en gaat de zomertijd in. De laatste zondag van oktober wordt klok een uur achteruit gezet en gaat de wintertijd in.
Een ezelsbruggetje om dit te onthouden: In het VOORjaar gaat de klok een uur VOORuit. In het najaar gaat de klok dan automatisch een uur achteruit.
In de zomer komt de zon zo vroeg op dat het al licht is terwijl de meeste mensen nog slapen. Door de klok te verzetten lijkt de zon later op te komen en weer onder te gaan. Hierdoor is het ’s morgens langer donker en blijft het ’s avonds juist langer licht. De periode van daglicht komt zo beter overeen met de periode waarin de meeste mensen wakker zijn.
Invloed zomertijd op slaap
De overgang van en naar zomer- of wintertijd zorgt ervoor dat je biologische klok in de war is. De biologische klok is een systeem in het lichaam. Dit systeem zorgt ervoor dat je lichaam gelijk loopt met de dag en nacht-indeling van de aarde. Zo kan de activiteit van de organen, hormonen en stofwisseling wisselen aan de hand van de tijd. Door de biologische klok weet het lichaam bijvoorbeeld net voordat je wakker wordt dat het trek moet krijgen in het ontbijt.
Na het verzetten van de klok loopt het interne systeem niet meer gelijk met het daglicht. Het lichaam moet zich hier weer op aanpassen. Het duurt meestal een paar dagen voordat je biologische klok weer gelijk loopt. Sommige mensen hebben hier weken last van.
De zomertijd heeft een groter en langer effect op je biologische klok. Door de zomertijd wordt het namelijk later licht in de ochtend en wordt het later donker in de avond. Waar in de wintertijd de biologische klok gelijk loopt met het daglicht, is dit in de zomer niet zo. Je biologische klok werkt minder goed wanneer je ochtendlicht mist. Met ochtendlicht krijgt het lichaam een seintje om wakker te blijven. Zonder ochtendlicht raakt de klok van slag, wat je bijvoorbeeld ook kan hebben wanneer je in het weekend uitslaapt. Dit is waarom je op maandagochtend meer moeite heeft met opstaan.
In de zomer slaap je minder. Het kan zelfs zijn dat je slechter slaapt tijdens de zomertijd. Je zult hier vooral last van hebben als je een avondmens bent. Avondmensen gaan laat slapen en worden gedwongen om eerder op te staan door de zomertijd. Daarom slapen avondmensen met de zomertijd korter dan met de wintertijd.
Tips om de invloed van het verzetten van de klok te voorkomen
1. Om gezondheidsklachten en slaapproblemen te voorkomen, kun je proberen om in het ritme van de dag te leven. Wordt het licht buiten? Gooi dan de gordijnen open en ga je bed uit. Je lichaam maakt cortisol aan door het ochtendlicht, waardoor jij je wakker voelt. Het is aan te raden om dat niet tegen te houden. Probeer 's avonds wanneer het gaat schemeren alvast te ontspannen, zodat je snel inslaapt als je naar bed gaat.
2. Vermijd blauw licht. Melatonine helpt in de regulering van het dag-nacht /slaap-waak ritme dat ieder van ons in zich heeft. De hersenen zullen meer melatonine aanmaken in de avond, wanneer het donker is. Het tegenovergestelde gebeurt gedurende de dag als u wakker en alert moet zijn. De zon zendt naast UV licht ook blauw licht uit, in tegenstelling tot bijvoorbeeld kaarslicht of een ondergaande zon. Hierdoor is het logisch dat het menselijk lichaam zichzelf heeft ingesteld op wakker worden specifiek bij blauw licht. Door blauw licht gaat het lichaam automatisch minder melatonine aanmaken omdat blauw licht het signaal geeft dat de dag begint of begonnen is.Helaas is een laag (kunstmatig) licht volume in de avonduren in het moderne leven een extreem zeldzaam fenomeen. Veel mensen baden in het blauw licht tot de laatste seconden voordat ze gaan (proberen te) slapen. iPads, Laptops, Telefoons, Televisies zijn maar een aantal van de boosdoeners. Zo zijn bijvoorbeeld ook energie-efficiënte lampen een grote bron van blauw licht. Al deze bronnen verstoren het dag-nacht/slaap-waak ritme. Dit heeft tot gevolg dat je kwalitatief slechter, later en minder slaapt.
3. Gebruik een verzwaringsdeken. Een verzwaringsdeken is anders dan een normaal deken, omdat er bij een verzwaringsdeken gebruik wordt gemaakt van diepe druk stimulatie. Deze therapeutische toepassing groeit wereldwijd enorm in populariteit. Ook in Nederland ervaren steeds meer mensen de positieve effecten van een verzwaringsdeken.
De subtiele druk van een verzwaringsdeken zorgt ervoor dat je tijdens het slapen minder beweegt, waardoor je rustiger slaapt en beter tot rust komt. Over het algemeen zijn kinderen erg actief tijdens het slapen. Ze dromen en bewegen veel, wat de nodige energiekost. Daarom is een verzwaringsdeken dus de ideale oplossing om kinderen de nachtrust te geven die ze nodig hebben.
Het rustgevende effect van een verzwaringsdeken draagt positief bij aan de prikkelverwerking van (prikkelgevoelige) kinderen. Ze voelen zich hierdoor sneller ontspannen en ervaren minder angst om te gaan slapen. Het gevolg hiervan is dat ze sneller in slaap vallen, minder prikkels te verwerken hebben en een betere slaapkwaliteit ervaren. De diepe druk stimulatie zorgt voor een diepere slaap en een langere nachtrust wat de slaapkwaliteit bevordert. Een bijkomend voordeel van een verzwaringsdeken is dat deze ook geschikt is voor warmer weer.
Meer weten over een verzwaringsdeken? Lees onze blog Alles wat je moet weten voor het kiezen van een verzwaringsdeken.